Natto-sekret zdrowia Japończyków

Moi kochani Czytelnicy – dziś nastawiam natto-sekret zdrowia Japończyków. Starter – czyli małą porcję gotowego natto – dostałam od Przemka Kowalewskiego podczas I Festiwalu Octu i Fermentacji, o którym pisałam jakiś czas temu. Przemek, człowiek pozytywnie zakręcony na punkcie fermentacji, jest właścicielem strony i sklepu Fermentzone.com, oferującego rozmaite akcesoria przydatne podczas kiszenia. Kto do niego zajrzy, czuje się, jakby trafił do fermentacyjnego raju, bo tyle tam wspaniałości i różnych pomysłowych rozwiązań.

natto-sekret zdrowia

Domowe natto-sekret zdrowia

Sam proces wytwarzania natto w domu opiszę, jak już mój eksperyment zakończy się sukcesem. Bo to nie musi się stać za pierwszym razem, jednak będę ponawiać próby aż do skutku. Tymczasem zostawiam Cię z bardzo ciekawym artykułem, którego tematem jest właśnie natto-sekret zdrowia i długowieczności Japończyków. Bo natto kryje w sobie zaskakujące atuty. I choć Europejczykom wydaje się niezjadliwe, warto się nim zainteresować. No bo natto to nie tylko taka egzotyczna ciekawostka kulinarna. Okazuje się bowiem, że jego spożywanie przynosi wiele korzyści zdrowotnych. O natto wspominałam już na blogu przy okazji wpisu o witaminie D i K2 (tutaj – klik) oraz w relacji z festiwalu – tutaj. Dziś przedstawiam trochę wiedzy teoretycznej, podanej w przystępnej formie. Moje uwagi, pisane kursywą, umieściłam w nawiasach.

natto-sekret zdrowia

Szanowny Czytelniku

Nowe odkrycia naukowe wskazują, że natto może skutecznie walczyć z osteoporozą oraz zapobiegać chorobom układu krążenia. Natto, czyli japoński produkt żywnościowy z długą tradycją

Od wielu lat grupa japońskich badaczy koncentrowała swoje badania na osteoporozie, a to, co odkryła, jest po prostu zdumiewające!

Chronione przed osteoporozą

Analizując całą populację kobiet w Japonii, profesor Masao Kaneki, wybitny specjalista zajmujący się badaniem właściwości wapnia, stwierdził, że w niektórych miastach kobiety wydają się być w cudowny sposób bardziej chronione przed osteoporozą. Włącznie z kobietami po menopauzie, czyli jak wiadomo bardziej narażonymi na utratę masy kostnej w związku z wiekiem1.

natto-sekret zdrowia

Aby wyjaśnić te wyjątkowo niskie wskaźniki, badacze przyjrzeli się zwyczajom żywieniowym badanych osób. Okazało się, że wszystkie spożywały natto-sekret zdrowia! W jaki sposób jeden produkt może zapobiegać osteoporozie, której jak dotąd żaden lek nie może wyleczyć? Istniejące od ponad 2000 lat w pożywieniu oraz tradycyjnej medycynie japońskiej natto jest naturalnym produktem na bazie ziaren soi, sfermentowanych pod wpływem działania szczególnego szczepu bakterii (Bacillus subtilis natto). Według prof. Kaneki i jego zespołu kluczem całego odkrycia jest jeden składnik występujący w natto w bardzo dużym stężeniu – witamina K2 MK-7.

natto-sekret zdrowia

Witamina K1 dała się poznać jako niezbędny element w procesie krzepnięcia krwi. Jej niedobór prowadzi do niektórych poważnych chorób, które mogą wystąpić u niemowląt2. Ponieważ witamina K1 może być wytwarzana przez nasze bakterie jelitowe, jej niedobory są bardzo rzadkie, dlatego naukowcy nie mieli potrzeby poznawania innych jej form. Zdaniem Leona Schurgers’a, uznanego międzynarodowego eksperta zajmującego się badaniem nad witaminą K, witamina K2 pozyskana z natto posiada formę jedyną w swoim rodzaju, zdolną stymulować w ludzkich kościach osteokalcynę, hormon wiążący wapń w tych tkankach, trzykrotnie bardziej niż witamina K13.

natto-sekret zdrowia

Gdzie znajdziesz witaminę K?

Istnieje pięć rodzajów witaminy K:

  • Witamina K1 jest pochodzenia roślinnego i ze względu na to znajduje się w zielonych warzywach. A dokładniej w ciemnozielonych – takich jak brokuły czy szpinak. Niewielka jej ilość jest syntetyzowana bezpośrednio przez bakterie naszej flory jelitowej.
  • Witamina K2 jest wytwarzana wyłączne przez bakterie, występuje w wielu formach zwanych menachinonami (MK). Witamina K2 MK-4 znajduje się w kiszonej kapuście, serach, mięsie i żółtku jaj, natomiast K2 MK-7 występuje wyłącznie w natto. Witaminy K2 MK-8 i MK-9 występują tylko w serach.
  • Witaminy K3, K4 i K5 nie występują w naturze, zostały zsyntetyzowane w laboratorium i używane są wyłącznie w przemyśle.

natto-sekret zdrowia

Natto-sekret zdrowia dostarcza najlepszy z wariantów witaminy K

Wszystkie kolejne publikowane badania Leona Schurgers’a wykazują niezmiennie, że MK-7 z natto jest najskuteczniejszą formą witaminy K, zapewniającą zdrowe kości4. Nie domyślał się jednak, że ta niewielka witamina może zatrzymać chorobę stanowiącą pierwszą przyczynę zgonów w krajach bogatych.

Odkryta została zupełnie przypadkiem przez duńskiego biochemika, Henrika Dam’a, w roku 1929, a następnie zsyntetyzowana przez Edwarda Doisy w 1939. Wydawało się, że witamina K pokazała już wszystkie swoje właściwości… Ci dwaj pionierzy witaminy K prawdopodobnie nie spodziewali się, że niemal pół wieku później współczesna nauka zgłębi ten sekret natury, który był, jak się wydaje, tak dobrze ukryty, żeby nie powiedzieć mocno niedoceniony!

natto-sekret zdrowia

O ile badania przeprowadzone w roku 2000 przez profesora Schurgers’a już wtedy wskazywały przewagę witaminy K2 nad witaminą K1, kolejne testy ujawniły kluczowe informacje o działaniu tej formy witaminy K2 w organizmie, menachinonu 7. Nowe dowody naukowe pokazują, że rola witaminy K2 w organizmie nie ogranicza się tylko do wspomagania krzepnięcia krwi. Może być w stanie ochronić nas przed:

  • chorobami układu krążenia,
  • zaburzeniami funkcji mózgu5,
  • chorobami zapalnymi, a nawet przed
  • rakiem.

W rzeczywistości witamina K2 ma tyle funkcji niezwiązanych z witaminą K1, że wielu badaczy wysnuwa wniosek, iż K1 i K2 powinny być rozpatrywane jako dwie zupełnie różne witaminy!

natto-sekret zdrowia

Jakim chorobom może pomóc zapobiegać natto-sekret zdrowia?

W Holandii naukowcy zebrali dane na temat dostarczanej z pożywieniem witaminy K u pacjentów powyżej 55 lat, kobiet i mężczyzn. Następnie zbadali związek między chorobami krążenia, witaminą K2 i zwapnieniem tętnic. Wynik był następujący: odpowiedni poziom MK-7 (ekwiwalent 45 mikrogramów dziennie) we krwi obniża o 50% ryzyko zwapnienia tętnic oraz zgonu w wyniku choroby krążenia, podczas gdy K1 nie daje żadnego efektu67.

Wyjaśnienie jest proste: ze względu na to, że niemożliwe staje się odkładanie wapnia w tętnicach, witamina K2 MK-7 uniemożliwia ich twardnienie i chroni przed zawałem serca.

To jednak nie wszystko. Badania z ostatnich miesięcy wykazały, że witamina K2 ma silne właściwości przeciwnowotworowe, poprzez wpływ na regulację ekspresji genów. I to wszystko przez natto-sekret zdrowia! Potrojenie dziennej dawki witaminy K2 zmniejsza ryzyko wystąpienia każdego rodzaju raka o ponad 35% w ciągu 5 lat89!

natto-sekret zdrowia

Regulator wapnia

Jedną z niewiarygodnych funkcji tej witaminy jest jej zdolność do oddziaływania na tzw. paradoks wapnia, występujący często u kobiet po menopauzie. Tętnice wapnieją, podczas gdy kości tracą wapń. Witamina K2 może samodzielnie zatrzymać wapń we właściwych miejscach, takich jak kości i zęby, oraz jednocześnie usuwać jego nadmiar z tkanek miękkich, z systemu krwionośnego10Zjawisko zwapnienia tętnic długo pozostawało niezrozumiałe. Od niedawna wiadomo, że osteoporoza bezpośrednio jest związana ze stopniem zwapnienia tętnic wieńcowych. Im słabsze kości, tym solidniejsze tętnice.

natto-sekret zdrowia

Badacze japońscy twierdzą, że osoby ze zwapnieniami mają bardzo niski poziom białka aktywowanego przez witaminę K2. A ponieważ jego rolą jest właśnie usuwanie nadmiaru wapnia z tętnic… Temat ten jest istotny dla osób leczących się na nadciśnienie, ponieważ leki na tę dolegliwość blokują aktywność witaminy K w organizmie11Witamina K2 MK-7 ma pewien sekret, który wyjaśnia jej przewagę nad swymi „witaminowymi siostrami”. Gdy naukowcy porównali różne formy witaminy K pochodzące z kilku produktów żywnościowych, odkryli, że witamina K2 MK-7 utrzymuje się we krwi w dziesięciokrotnie wyższym stężeniu niż witamina K1 spożyta w takiej samej ilości. Taka bardzo wysoka biodostępność umożliwia lepsze wchłanianie. A jej czas utrzymywania się w organizmie jest wyraźnie dłuższy, niż w przypadku innych form witaminy K.

natto-sekret zdrowia

Natto-sekret zdrowia – choć nie jedyny, to jednak bardzo ważny i niezastąpiony

Aby dostarczyć organizmowi witaminy K2 MK-7, należy więc jeść natto, jedyne pewne i udowodnione jej źródło w pożywieniu. To bardzo zdrowy produkt, jednak trudno go znaleźć (to dlatego postanowiłam sama sobie zrobić natto-sekret zdrowia i długowieczności). Kupić go można tylko w sklepach japońskich (w Polsce już nie tylko, pojawili się producenci tego specjału). Musimy też poradzić sobie z jego ciągnącą się i kleistą konsystencją. Oraz zapachem zbliżonym do starego sera camembert spleśniałego w wywarze ze starych skarpet… (przesada, wcale nie jest aż tak źle – wiem, bo próbowałam natto). Na szczęście jest kilka nowatorskich laboratoriów, które sprzedają naturalną witaminę K2 MK-7 w formie suplementu diety – jest to więc okazja dla tych, którzy nie mogą dostać natto.

natto-sekret zdrowia
Zdjęcie: Agnieszka Krok

Zalecenia i przeciwwskazania

Aby uzyskać lepsze efekty, specjaliści zalecają kombinację witaminy D (4000 IU dziennie dla osoby dorosłej) i witaminy K2 MK-7 (45 mcg dziennie), w szczególności u osób chorujących na osteoporozę lub problemy sercowo-naczyniowe1213.

Uwaga! Osoby zażywające leki przeciwzakrzepowe muszą skonsultować się ze swoim lekarzem, zanim rozpoczną suplementację MK-7. Należy uniknąć ryzyka interakcji, z uwagi na udział witaminy K w procesie krzepnięcia krwi. Konflikt występuje najczęściej pomiędzy opisywaną witaminą a preparatami na bazie warfaryny – ale zawsze lepiej dopytać lekarza.

Poza tym środkiem ostrożności, witamina K nie stanowi żadnego zagrożenia i jak dotąd nie są znane żadne skutki uboczne. Warto więc spożywać natto-sekret zdrowia i długowieczności Japończyków!

natto-sekret zdrowia

Z poważaniem,
Emilie Olag

PS Artykuł ten ukazał się w 2014 roku w grudniowym wydaniu miesięcznika Naturalnie Zdrowym Być, a ja go udostępniam, bo przedstawia ważne zagadnienia.

Źródła

  1. Department of Geriatric Medicine, University of Tokyo Graduate School of Medicine, Tokyo, Japan. Japanese fermented soybean food as the major determinant of the large geographic difference in circulating levels of vitamin K2: possible implications for hip-fracture risk. Nutrition. 2001 Apr;17(4):315-21.
  2. The use of vitamin K in the perinatal period. Fetus and Newborn Committee, Canadian Paediatric Society. CMAJ. Jul 15, 1988; 139(2): 127–130.
  3. Schurgers et Vermeer. Determination of phylloquinone and menaquinones in food. Effect of food matrix on circulating vitamin K concentrations.2000, pp 298-307.
  4. Schurgers et Vermeer. Vitamin K-containing dietary supplements: comparison of synthetic vitamin K1 and natto-derived menaquinone-7. Blood. 2007 Apr 15;109(8):3279-83. Epub 2006 Dec 7.
  5. Ferland G. Vitamin K and brain function. 2013 Nov;39(8):849-55. doi: 10.1055/s-0033-1357481. Epub 2013 Oct 9.
  6. Geleijnse et al. Dietary Intake of Menaquinone Is Associated with a Reduced Risk of Coronary Heart Disease:The Rotterdam Study. 2004, pp 3100-3105.
  7. Gast GC1, de Roos NM, Sluijs I et al. A high menaquinone intake reduces the incidence of coronary heart disease. Nutr Metab Cardiovasc Dis. 2009 Sep;19(7):504-10. doi: 10.1016/j.numecd.2008.10.004. Epub 2009 Jan 28.
  8. K. Nimptsch, S. Rohrmann and J. Linseisen. Dietary intake of vitamin K and risk of prostate cancer in the Heidelberg cohort of the European Prospective Investigation into Cancer and Nutrition (EPIC-Heidelberg). 2008 American Society for Clinical Nutrition.
  9. Juanola-Falgarona M1, Salas-Salvadó J, Martínez-González MA et al. Dietary Intake of Vitamin K Is Inversely Associated with Mortality Risk. J Nutr. 2014 Mar 19.
  10. Spronk et al. Vitamin K Epoxide Reductase Complex and Vascular Calcifcation. 2003, p 531-537.
  11. M Kyla Shea, Sarah L Booth, Michael E Miller et al. Association between circulating vitamin K1 and coronary calcium progression in community-dwelling adults: the Multi-Ethnic Study of Atherosclerosis Am J Clin Nutr 2013 ajcn.056101.
  12. Iwamoto J. et al. Combined treatment with vitamin K2 and biphosphonate in postmenopausal women with osteoporosis, Yonsei Med. J., 2003 Oct 30, 44(5):751-6.
  13. Iwamoto J. et al. Effect of combined administration of vitamin D3 and vitamin K2 on bone mineral density of the lumbar spine in postmenopausal women with osteoporosis, J. Orthp. Sci., 2000, 5:546-551.

natto-sekret zdrowia

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *